چکیده:
در هفته‌ای که گذشت و با وجود افزایش عرضه‌ها، بازار سهام توانست چهره‌ای باثبات‌تر و امیدوارکننده‌تر از خود نشان دهد. شاخص‌های کلان بازار نیز گرچه با نوسانات مقطعی نسبتا زیادی مواجه بودند اما در مجموع نشانه‌هایی از تقویت جریان نقدینگی و بازگشت تدریجی اعتماد را نشان دادند. هرچند بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاران نسبت به سرمایه‌گذاری در بازار سهام هنوز هم با احتیاط نسبتا بالایی عمل می‌کنند اما رشد ارزش معاملات خرد و بهبود نسبی در رفتار معاملاتی سرمایه‌گذاران به‌ویژه در برخی از صنایع منتخب حاکی از آن است که خوشبختانه بازار سهام تا حدودی از فاز رکودی مطلق قبلی فاصله گرفته است.
از مهم‌ترین نکات قابل توجه در روند معاملاتی بازار سهام هفته گذشته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ آرامش نسبی در فضای سیاسی – بدون سیگنال تنش‌زا:
با وجود ادامه ابهام در مورد نتیجه مذاکرات اما نبود اخبار رسمی منفی و استمرار موضع‌گیری‌های نسبتا مناسب از سوی طرفین مذاکره توانست بخشی از اضطراب موجود در فضای عمومی بازار را کاهش دهد. همین فضای بدون تنش، هرچند مبهم اما با ثبات، برای بازار سرمایه‌ای که از نوسانات غیراقتصادی ضربه‌پذیر است به عنوان یک مزیت روانی محسوب می‌شود.
- رشد ملموس ارزش معاملات خرد در صنایع لیدر:
گروه‌های مختلف بازار از جمله گروه‌های بانکی، پالایشی، خودرویی و دارویی در این هفته با افزایش نسبی حجم و ارزش معاملات روبرو بودند؛ این اتفاق را می‌توان به‌عنوان یکی از نشانه‌های بازگشت آرام پول هوشمند به بازار تفسیر کرد.
- ثبات نسبی نرخ ارز و اثر آن بر صنایع ریالی:
ثبات نرخ ارز در سطوح فعلی باعث شد تا گروه‌های ریالی با تحلیل‌پذیری بیشتری مواجه شوند؛ همین موضوع نیز سبب شد تا صنایع مصرفی، غذایی و خودرویی از این روند بهره برده و رفتار معاملاتی نسبتا خوبی را در هفته گذشته تجربه کنند.
- واکنش منطقی بازار به عرضه‌های سنگین:
در هفته‌ای که شاهد بازگشایی برخی نمادهای مهم بودیم، گرچه فشار فروش افزایش یافت، اما رفتار سرمایه‌گذاران عمدتا از جنس هیجانی نبود و بازار توانست با ثبات نسبی به این چالش‌ها پاسخ نسبتا مناسبی بدهد. این موضوع نشان می‌دهد که فعالان بازار به تدریج با فضای جدید معاملاتی خو گرفته‌اند و ظرفیت تحمل نوسانات افزایش یافته است.
وضعیت چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار:
گرچه ترمیم اعتماد و بازگشت سرمایه‌گذاران به شکل پایدار نیازمند زمان، اصلاحات سیاستی و کاهش ریسک‌های سیستماتیک است اما بازار در حال حاضر در موقعیتی ایستاده که می‌توان آن را پیش‌رونق محتاطانه نامید. وضعیت بنیادی بسیاری از شرکت‌ها نسبت به ماه‌های گذشته بهبود یافته و سطح تحلیل‌پذیری نیز در حال افزایش است. در چنین شرایطی، هرگونه سیگنال سیاسی مثبت یا تحول اقتصادی مؤثر می‌تواند به محرکی برای جهش مجدد بازار تبدیل شود.
توصیه‌های کلیدی برای بازیگران بازار و سیاست‌گذاران:
- تثبیت سیاست‌ها و پرهیز از تصمیمات غافلگیرکننده: سیاست‌گذاران باید از شوک‌های تصمیم‌گیری بپرهیزند و با تقویت شفافیت، محیطی قابل پیش‌بینی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند.
- تسهیل جریان نقدینگی به سمت بازار سرمایه: حمایت‌های هدفمند از طریق ابزارهای بازار سرمایه (مانند صندوق‌های تثبیت، بازارگردانی، تسهیلات تأمین مالی بنگاه‌ها) باید در اولویت قرار گیرد.
- تولید و انتشار اطلاعات دقیق، شفاف و به‌موقع: سرمایه‌گذار نیاز به داده‌های صحیح و قابل اتکا دارد. نقش ناشران، نهادهای ناظر و شرکت‌های مشاور در این زمینه کلیدی است.
جمع‌بندی نهایی:
بازار سهام ایران پس از پشت سر گذاشتن یک دوره به شدت ناامیدکننده و فرسایشی، اکنون در مرحله‌ای از بازیابی قرار دارد. روند آهسته اما باکیفیت ورود نقدینگی به بازار در کنار کاهش نسبی در رفتارهای هیجانی بسیاری از سرمایه‌گذاران در صورت تداوم می‌تواند به عنوان نشانه‌هایی از بازگشت بازار سهام تلقی می‌شود. قابل توجه است که تداوم این روند نیازمند هوشمندی بیشتر سیاست‌گذاران، بهبود فضای عمومی اقتصاد و تقویت نقش نهادهای حرفه‌ای بازار است. اگر این مسیر با دقت و دوراندیشی دنبال شود می‌توان امیدوار بود که بازار سرمایه بار دیگر به جایگاه واقعی خود در تأمین مالی و هدایت سرمایه‌های مردمی بازگردد.