با فشار شدید سرمایهگذاران و دقیقا مطابق با پیشبینیهای ارائه شده در بولتنهای قبلی، در نهایت مصوبه مربوط به نرخ گاز صنایع اصلاح شد. هرچند این اتفاق خیلی دیرتر از انتظارات رخ داد و زیان بسیار سنگینی را نیز به سهامدارن تحمیل کرد اما رد شدن مصوبه مربوط به نرخ گاز صنایع اتفاق بسیار مثبت و قدم رو به جلویی برای کلیت بازار سهام محسوب میگردد.
کماکان دو نکته منفی در زمینه مصوبه مربوط به نرخ گاز صنایع وجود دارد. اول اینکه چرا تیم اقتصادی دولت زودتر این تصمیم را اتخاذ نکرد زیرا دولت نسبت به سهامدارن و سرمایهگذاران مسئول بوده و اقدام نسنجیده قبلی آنها در زمینه افزایش وحشتناک و غیرمنطقی نرخ گاز، زیان بسیار سنگینی را به عموم سهامدارن و سرمایهگذاران تحمیل کرد.
نکته منفی دوم اینکه کماکان فرمول محاسبه نرخ گاز غیرمنطقی و به دور از کار کارشناسی دقیق است. شایان ذکر است که در فرمول فعلی، نرخ گاز تابعی از مصرف داخلی، صادرات، واردات و نرخ گاز سایر کشورها است.
هرچند فرمولی شدن نرخ گاز اتفاق بسیار خوب و جذابی برای سـرمایهگذاران محسوب میشود اما فرمول آن نیز باید منطقی و معقول شود؛ به عبارتی دیگر، فرمول باید طوری تعیین گردد که مزیت رقابتی شرکتهای داخلی از بین نرود که در فرمول فعلی چنین رویکرد و منطقی مشاهده نمیشود. قابل توجه است که بر اساس فرمول فعلی، نرخ گاز به دو بخش تقسیم شده است:
بخش اول: این بخش تابعی از مقدار مصرف داخلی، صادرات و واردات گاز بوده و به نوعی میانگین وزنی آنها است.
بخش دوم: این بخش تابعی از قیمت گاز در سایر کشورها است که شامل ۴ هاب بزرگ دنیا یعنی هنری هاب آمریکا، هاب آلبرتا کانادا، هاب انبیپی انگلیس و هاب تیتیاف هلند است.
بخش اول فرمول کامال و در بخش دوم نیز قرار دادن دو هاب توجه به تولیدکننده بودن آنها کاملا هنری و آلبرتا (آمریکا و کانادا) به نطقی به نظر میرسد اما قراردادن دو هاب اروپایی انبیپی انگلیس و هاب تیتیاف هلند در فرمول بسیار غیرمنطقی است زیرا آنها تولیدکننده گاز نبوده و مصرف کننده آن هستند؛ بنابراین در صورت حذف کردن دو هاب اروپایی از فرمول فعلی میتوان به یک فرمول منطقی برای نرخگذاری گاز رسید.
فرمول فعلی در بسیاری از مواقع خصوصا فصول سرد سال که عموما قیمت گاز در اروپا رشد میکند میتواند مزیت رقابتی شرکتها را به شدت کاهش دهد ولی با حذف دو هاب اروپایی از فرمول فوق میتوان به یک فرمول کاربردی و کارا برای بلندمدت دست یافت به گونهای که مزیت رقابتی شرکتهای ایرانی نیز حفظ شود.
در ارتباط با قیمتهای جهانی، به طور کلی هفتهای پرنوسان ولی در مجموع مثبت را شاهد بودیم. افزایش حدود دو درصدی در قیمت انواع نفت در کنار افزایش حدود یک درصدی در شاخص LME و همچنین افزیش نزدیک به دو درصدی در شاخص P&S GSCI نشان از وضعیت نسبتا مثبت در کلیت بازارهای کالایی جهان در یک هفته گذشته دارد.
از مهمترین کامادیتیهای تاثیرگذار در بورس نیز میتوان به فولاد، مس، آلومینیـوم، سرب، روی، ذغالسنگ و سنگ آهن اشاره کرد که در مجموع این کامادیتیها نیز وضعیت نسبتا پرنوسانی را در یک هفته گذشته تجربه کردهاند.
در هفته گذشته و از بین کامادیتیهای مهم در حوزه صنایع، سنگآهن، سرب، روی و ذغالسنگ وضعیت بسیار خوبی را از نظر قیمتی تجربه کردند؛ به خصوص روی که رشد نزدیک به پنج درصدی را در یک هفته گذشته تجربه کرد. اوره، آلومینیوم و مس نیز به عنوان کامادیتیهای مهم بر روی بازار سهام ایران در هفته گذشته وضعیت نسبتا بدی را تجربه کردند.
با وجود صعودی که در قیمت نفت در یک هفته اخیر شاهد بودهایم، قیمت نفت برنت به عنوان یک شاخص معتبر در زمینه قیمتگذاری نفت در جهان، نسبت به یک سال گذشته درصد ریزش داشته است. بیش از ۹ لازم به ذکر است که قیمت نفت برنت در یک ماه اخیر با ثبات بوده و تغییر خاصی را تجربه نکرده است.
قیمت جهانی طلا نیز در یک سال گذشته در مجموع رشد حدود ۱۳ درصدی داشته است؛ این درحالی است که در یک سال گذشته، قیمت انواع نفت همانطور که اشاره شد به طور میانگین ریزش بیش از ۹ انواع نفت همانطور که اشاره شد درصدی، قیمت ذغالسنگ ریزش بیش از ۶۰ درصدی، قیمت آلومینیوم ریزش حدود ۱۰ درصدی، قیمت روی ریزش حدود ۲۹ درصدی، قیمت سرب رشد حدود ۱۱ درصدی و قیمت مس رشد نزدیک به ۷ درصدی را تجربه کرده است.
شایان ذکر است که قیمت فولاد نیز به عنوان یکی از مهمترین کامادیتیهای موثر بر بازار سهام ایران در یک سال گذشته ریزش حدود ۵ درصدی را تجربه کرده است.