سرمقاله:
به نظر میرسد تیرهروزیهای بازار سهام تمامی ندارد و سهامداران بازار سهام در هفته گذشته نیز وضعیت بسیار بدی را تجربه کردند. با وجود شرایط به شدت اسفناک و ناامیدکننده در بازار سهام اما مسئولین اقتصادی کشور در کمال آرامش بوده و هیچگونه اقدام حمایتی موثری از آنها حداقل تا کنون مشاهده نشده است. بعد از چندین سال به شدت فاجعهبار، بسیاری از کارشناسان اقتصادی انتظار داشتند که در سال جاری وضعیت بازار سهام با بهبود مواجه شود اما حداقل تا کنون پیشبینیها درست نبوده به گونهای که نه تنها وضعیت واقعی بازار سهام تا کنون بهبودی نداشته است بلکه حتی وضعیت نسبت به سالهای قبل اسفناکتر و ناامیدکنندهتر نیز شده است. در بیانی دیگر، با توجه به رشد قابل توجه نرخ ارز در کشور و وضعیت تورمی وحشتناکی که در اقتصاد کشور حاکم است وضعیت بازار سهام از نظر واقعی نسبت به سالهای قبل هیچگونه بهبودی را نشان نمیدهد. وضعیت اسفناک در بازار سهام درحالی است که سایر بازارهای رقیب از جمله طلا و دلار به صورت مداوم در حال افزایش هستند که این موضوع به هیچ عنوان اتفاق خوشایندی برای سرمایهگذاران بازار سهام به حساب نمیآید.
همزمان با ریزشهای متوالی در بازار سهام، نرخ ارز هر هفته و هر روز در حال افزایش است. این موضوع باعث شده است تا ارزش دلاری بازار سهام به کمتر از ۱۱۰ میلیارد دلار نیز برسد. قابل توجه است که ارزش دلاری بازار سهام در اوج خود (۲۰ مرداد ۱۳۹۹) به بیش از ۴۳۳ میلیارد دلار نیز رسیده بود و در شرایط فعلی نسبت به آن زمان ریزشی ۷۵ درصدی را تجربه کرده است. به عبارت دیگر، با وجود پذیرش شرکتهای متعدد جدید در بازار سهام در این ۵ سال و همچنین طرحهای توسعه متعددی که در این بازه زمانی اجرایی شدهاند ارزش بازار سهام نه تنها هیچ رشدی نداشته بلکه ریزش وحشتناک حدود ۷۵ درصدی را نیز تجربه کرده است. نکته تاملبرانگیز و به شدت غمانگیز دیگر اینکه ارزش دلاری بازار سهام در شرایط فعلی حتی نسبت به سال ۱۳۹۰ (یعنی ۱۳ سال قبل و زمانی که تعداد بسیار زیادی از شرکتهای فعلی هنوز در بازار عرضه نشده بودند) نیز کمتر شده است. شایان ذکر است میانگین ارزش دلاری بازار سهام در اردیبهشت سال ۱۳۹۰ به بیش از ۱۲۴ میلیارد دلار نیز رسیده بود که این میزان نسبت به ارزش فعلی بازار سهام (حدود ۱۰۷ میلیارد دلار) حدود ۱۷ درصد بیشتر است. به عبارتی دیگر، اگر ارزش دلاری فعلی بازار سهام ۱۷ درصد رشد کند به ارزش ۱۳ سال قبل خود (یعنی زمانی که تعداد بسیاری از شرکتها هنوز در بازار عرضه نشده بودند) خواهد رسید؛ بنابراین شرایط به شدت اسفناک بازار سهام بر اساس آمار و ارقام به وضوح مشخص است؛ با توجه به اینکه بازار سهام آینه تمام نمای اقتصاد کشور است امید است تا مسئولین اقتصادی دولت با جدیت کافی و حمایت همه جانبه از بازار سهام، این بازار به گل نشسته را نجات داده و چشمانداز روشنی را برای این بازار و به تبع آن اقتصاد کشور ترسیم کنند.
در ارتباط با قیمتهای جهانی، به طور کلی هفتهای کمنوسان و نسبتا مثبت را شاهد بودیم. افزایش حدود یک درصدی در قیمت انواع نفت در کنار افزایش حدود نیم درصدی در شاخصهای LME و S&P GSCI نشان از وضعیت نسبتا مثبت در کلیت بازارهای کالایی جهان در یک هفته گذشته دارد. از مهمترین کامادیتیهای تاثیرگذار در بورس نیز میتوان به فولاد، مس، آلومینیوم، سرب، روی، ذغالسنگ و سنگ آهن اشاره کرد که در مجموع این کامادیتیها وضعیت نسبتا کمنوسانی را در یک هفته گذشته تجربه کردند. در هفته گذشته و از بین کامادیتیهای مهم در حوزه صنایع فولاد، آلومینیوم و روی وضعیت خوبی را از نظر قیمتی تجربه کردند. مس و اوره نیز در هفته گذشته وضعیت نسبتا بدی را تجربه کردند. با وجود صعودی که در قیمت انواع نفت در یک هفته اخیر شاهد بودهایم، قیمت نفت برنت به عنوان یک شاخص معتبر در زمینه قیمتگذاری نفت در جهان، نسبت به یک سال گذشته حدود ۵ درصد ریزش داشته است. لازم به ذکر است که قیمت نفت برنت در یک ماه اخیر حدود ۴ درصد ریزش را تجربه کرده است. قیمت جهانی طلا نیز در یک سال گذشته در مجموع رشد حدود ۴۵ درصدی داشته است؛ این درحالی است که در یک سال گذشته، قیمت انواع نفت همانطور که اشاره شد ریزش حدود ۵ درصدی، قیمت ذغالسنگ ریزش حدود ۱۵ درصدی، قیمت آلومینیوم رشد حدود ۲۱ درصدی، قیمت روی رشد حدود ۲۲ درصدی، قیمت سرب ریزش حدود ۳ درصدی و قیمت مس رشد نزدیک به ۱۹ درصدی را تجربه کرده است. شایان ذکر است که قیمت فولاد نیز به عنوان یکی از مهمترین کامادیتیهای موثر بر بازار سهام ایران در یک سال گذشته ریزش حدود ۱۶ درصدی را تجربه کرده است.